رکورد تولید گاز به میزان ۸۸۰ میلیون مترمکعب در روز شکسته شد

به گزارش انرژی و نیرو، «سعید توکلی» معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، در حاشیه بیست‌ونهمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی به عملکرد این شرکت در سال گذشته پرداخت و عنوان کرد: زمستان سال گذشته از لحاظ مدت و شدت سرما سال کم‌نظیری بود و در شرکت ملی گاز چندین رکورد جابجا شد، برای نخستین‌بار به رکورد تولید گاز ۸۸۰ میلیون مترمکعب در روز دست یافتیم که این امر حاصل مدیریت یکپارچه در وزارت نفت بود.

اقدامات شرکت ملی گاز در سال گذشته

توکلی با اشاره به اینکه در آبان ۱۴۰۳ سرمای شدید مناطق اسکاندیناوی به ۱۱ استان شمالی کشور رسید، خاطرنشان کرد: دمای هوا تا ۱۲ درجه سانتیگراد کاهش یافت، در حالی‌ که مخازن نفت و گاز کشور در وضعیت مطلوبی قرار نداشت، اما با این وجود مدیریت مصرف و تامین انرژی با دقت و تلاش دنبال شد. به اذعان سازمان هواشناسی پاییز گذشته، گرم‌ترین پاییز نیم‌قرن اخیر ایران بود و مصرف گاز نیز با اضافه شدن ۹۰۰ هزار مشترک جدید افزایش یافت. سال گذشته سه بار پیک افزایش مصرف شکست شد و ۷۰ روز سرمای ممتد به‌ ویژه در شمال کشور را تجربه کردیم.

وی با اشاره به پیش‌بینی ناترازی ۱۵۰ میلیون مترمکعبی در زمستان گذشته عنوان کرد: ناترازی گاز در سال گذشته در برخی روز‌ها تا ۳۵۰ میلیون مترمکعب نیز افزایش یافت. در این شرایط لازم بود اقدام‌های اساسی و فوری انجام گیرد؛ البته این ناترازی یک‌شبه به‌وجود نیامد، بلکه پیامد سال‌ها فاصله بین تولید و مصرف گاز در کشور بوده است.

معاون وزیر نفت ادامه داد: با وجود همه چالش‌ها در ۱۴۰۳ شرکت ملی گاز ایران نسبت به سال ۱۴۰۲ بالنده‌تر عمل کرد، برای مثال ۱۷ ایستگاه تقویت فشار وارد مدار شد، ۳۰ توربوکمپرسور در نقاط حساس عملیاتی کشور به کار گرفته شدند و همچنین ظرفیت انتقال در کریدور شرق کشور تا ۵۰ میلیون مترمکعب افزایش پیدا کرد.

توکلی با اشاره به اقدامات شرکت ملی گاز ایران در سال جدید تصریح کرد: از ابتدای امسال، برنامه‌ریزی برای عبور موفق از زمستان با جدیت دنبال شد و در این راستا نشست‌های متعدد با حضور تمام مدیران و کارشناسان برگزار شد، در روز‌های ابتدایی فروردین ۱۴۰۴، فشار ورودی در ایستگاه‌های CGS به ۳۶ PSI رسید. طی این دوره، با وجود سرمای شدید، توزیع گاز در سراسر کشور، به‌ ویژه در مناطق شمالی بدون وقفه انجام گرفت.

توکلی با بیان اینکه با وجود ادامه تعمیرات اساسی پالایشگاه‌ها تا آبان ۱۴۰۳، پایداری تامین گاز حفظ شد، تصریح کرد: در برخی مقاطع، همکاران ما در فاز یک پالایشگاه‌ها، با وجود ظرفیت اسمی ۲۵ میلیون مترمکعب، تا ۳۹ میلیون مترمکعب گاز منتقل کردند. این عملکرد نتیجه پذیرش ریسک‌های مهندسی‌شده و تلاش کارشناسان شرکت ملی گاز بود.

وی از برگزاری زودهنگام نشست‌های مدیریت سوخت از سوی وزیر نفت قدردانی کرد و افزود: این اقدام، نقش تعیین‌کننده‌ای در آمادگی شرکت‌ها و تقسیم کار میان مدیریت‌های مختلف وزارت‌خانه داشت که با وجود همه سختی‌ها، هیچ اختلالی در پایداری شبکه گاز کشور ایجاد نشد.

جایگزینی بخاری‌های با راندمان بالا به‌ جای بخاری‌های قدیمی

معاون وزیر نفت با اشاره به راندمان پایین بخاری‌های متداول در کشور اظهار کرد: اکنون حدود ۲۰ میلیون بخاری ساخت داخل در کشور استفاده می‌شود که راندمان بیشتر آنها حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد است، در حالی‌ که بر اساس مصوبه شورای اقتصاد، تولید بخاری‌های با راندمان بالای ۸۵ درصد در دستور کار قرار دارد و قرارداد آنها نیز بسته شده است. تامین و توزیع این بخاری‌های راندمان بالا شروع شده و بدون دریافت هیچ هزینه‌ای از مصرف‌کنندگان، جایگزین بخاری‌های قدیمی می‌شود. تنها اقدام لازم، تحویل بخاری‌های فرسوده به شرکت ملی گاز ایران است.

توکلی با بیان این موضوع که مدیریت مصرف تنها برعهده وزارت نفت نیست، گفت: سایر دستگاه‌ها از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز باید در این زمینه ورود جدی داشته و از تولید بخاری‌های کم‌راندمان پیشگیری به عمل آورند که این موضوع نیازمند مطالبه‌گری رسانه‌ها و افکار عمومی از سوی نهاد‌های مسوول است.

وی همچنین با اشاره به این موضوع که تعیین تعرفه گاز برعهده سازمان برنامه و بودجه و بخش مدیریت انرژی این سازمان است، گفت: سال گذشته اقدام مهمی در این زمینه انجام گرفت و مصرف‌کنندگان پرمصرف در پله‌های ۱۱ و ۱۲ با افزایش چشم‌گیر قیمت روبه‌رو شدند، به‌ گونه‌ای که در برخی مناطق تهران، صورت‌حساب گاز به ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان نیز رسید.

قیمت‌گذاری تعرفه‌ای

توکلی افزود: قیمت‌گذاری تعرفه یکی از ابزار‌های مؤثر در کنترل رفتار مصرف‌کننده است. گاز مصرفی خانوار‌ها با قیمت بسیار پایین‌تری عرضه می‌شود. دولت چهاردهم بر توزیع عادلانه انرژی و یارانه آن تاکید دارد و انتظار می‌رود با بررسی‌های دقیق‌تر، مصرف‌کنندگان خوش‌مصرف تشویق شده و حتی پاداش دریافت کنند.

وی درباره وضعیت ناترازی گاز و احتمال قطعی گاز در سال ۱۴۰۴ نیز اظهار کرد: ناترازی به این معناست که اگر بخواهیم تمام مصرف‌کنندگان انرژی را به گاز متصل کنیم، باید روزانه یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب گاز شیرین در اختیار داشته باشیم که این میزان گاز تامین‌پذیر نیست. در زمستان سال‌ جاری نیز مانند سال‌های گذشته، برنامه‌ریزی‌هایی با هدف مدیریت مصرف و تامین سوخت مورد نیاز انجام می‌گیرد.

تنو‌ع‌بخشی به سبد سوخت ضرورت دارد

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران ادامه داد: در همه کشور‌های دنیا سبد انرژی تعریف شده و گاز تنها بخشی از این سبد را به خود اختصاص می‌دهد، در کشور ما نیز بخشی از تامین انرژی زمستانی باید با سوخت جایگزین انجام گیرد. در زمستان گذشته، با وجود برخی محدودیت‌ها در بخش صنعتی و معدنی، هیچ‌گونه قطعی گاز در بخش خانگی نداشتیم و امیدواریم با تامین سوخت معادل نیروگاه‌ها، امسال نیز بدون مشکل این مسیر تداوم یابد.

توکلی با اشاره به آمار عملکرد شرکت ملی گاز ایران در ۴۵ روز ابتدایی سال ۱۴۰۴ عنوان کرد: در سال‌ جاری مقدار سوخت معادل تحویلی به نیروگاه‌ها نسبت به مدت مشابه پارسال ۱۶ درصد افزایش یافته است. از این مقدار، سهم گاز نیز به‌ طور قابل‌توجهی رشد کرده و این نشانه‌ای از افزایش عرضه است.

وی با اشاره به این موضوع که بر اساس قانون برنامه هفتم توسعه، کشور مکلف به توسعه همکاری‌های گازی با کشور‌های همسایه است، گفت: بر این اساس، اولویت شرکت ملی گاز، توسعه صادرات گاز و تحقق هاب منطقه‌ای با کشور‌های همسایه است و در زمینه صادرات به اروپا در شرکت ملی گاز برنامه جدی وجود ندارد.

معاون وزیر نفت همچنین درباره قرارداد سوآپ گاز بین ترکمنستان، ایران و ترکیه بیان کرد: این قرارداد که اواخر زمستان سال گذشته عملیاتی شد، نخستین قرارداد یک شرکت دولتی با شرکت دولتی است که هم‌ اکنون نیز فعال است؛ ترکمنستان به‌ عنوان دارنده بزرگ‌ترین مخزن گازی خشکی جهان و با داشتن مرز مشترک با ایران، شریک مهمی در حوزه تامین انرژی به‌ شمار می‌رود. مذاکراتی نیز برای خرید گاز از ترکمنستان در حال انجام است تا علاوه بر سوآپ گاز، بتوانیم از این کشور همسایه، واردات گاز نیز داشته باشیم.

همکاری‌های گازی با روسیه

وی درباره همکاری‌های گازی با روسیه نیز گفت: مذاکرات متعددی در این زمینه انجام شده و وزیر نفت به‌ تازگی سفری به روسیه داشت. اگرچه تفاهم‌نامه اولیه در دولت قبل امضا شد که هم‌ اکنون در حال بررسی قیمت و مکانیسم پرداخت برای فاز نخست پروژه برای واردات گاز به ظرفیت سالانه ۵۵ میلیارد مترمکعب هستیم که امیدواریم به توافق نهایی هستیم.

وی همچنین افزود: برای انتقال گاز روسیه نیز به ایران، باید مشخص شود که آیا این انتقال از طریق زیرساخت‌های فعلی امکان‌پذیر است یا نیازمند ایجاد زیرساخت‌های جدید از سوی طرف روسی است. این موضوع در حال بررسی فنی قرار دارد و از موضوعات مهم شرکت ملی گاز به‌ شمار می‌رود. البته اجرای این پروژه وابسته به بررسی‌های کارشناسی درباره زیرساخت‌های موجود در کشور‌های واسط مانند آذربایجان، ارمنستان و گرجستان است. از آنجا که ایران با روسیه مرز خاکی مشترک ندارد، واردات گاز تنها از مسیر این کشور‌ها امکان‌پذیر می‌شود.

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران با اشاره به اهمیت واردات گاز در پایداری شبکه در مناطق شمالی کشور عنوان کرد: یکی از دلایل پیگیری جدی این پروژه، نبود منابع پایدار تولید گاز در شمال ایران است؛ بر این اساس، واردات گاز از مسیر‌های منطقه‌ای می‌تواند یکی از راهکار‌های مؤثر برای تامین انرژی این مناطق باشد. اجرای این پروژه از تکالیف قانونی شرکت ملی گاز در قالب برنامه هفتم توسعه است که امیدواریم با ادامه مذاکرات، مقدمات عملیاتی شدن آن میسر شود.

گزارش از پایگاه خبری انرژی و نیرو