اقدامات مثبت و هدفمند دولت در اصلاح یارانه سوخت هواپیما به نفع عموم مردم

به گزارش انرژی و نیرو، «نادیا محرابی» کارشناس انرژی در رابطه با اولین بخش حذف یارانه انرژی در لایحه بودجه ۱۴۰۴ به صورت هدفمند گفت: دولت چهاردهم ابتکار مهمی را برای اصلاح نظام یارانه‌ای در کشور در لایحه بودجه ۱۴۰۴ انجام داده است که از حذف یارانه سوخت هواپیما شروع شده است. این یارانه از لحاظ زمانی باعث حذف بخش مهمی از منابع عمومی بودجه شده است که به نفع بخش کوچکی از جامعه است، در حالی که هیچ مزیت مستقیمی برای اکثریت مردم که حتی در طول عمر خود یک بار هم از هواپیما استفاده نمی‌کنند، ارائه نمی‌دهد.

وی ادامه داد: این اصلاحات به ویژه با توجه به شرایط چالش‌های اقتصادی ایران، از جمله کسری بودجه و نابرابری درآمد، حائز اهمیت است. یارانه سوخت هواپیما نمونه بارز عدم تعادل و تخصیص غیربهینه یارانه‌های انرژی در کشور ما است، زیرا تنها درصد کمی از ایرانیان از سفر‌های هوایی استفاده می‌کنند و معمولاً نیز از گروه‌های پردرآمد هستند.

تصمیم حذف ۱۰ هزار میلیارد تومان از یارانه سوخت هواپیما در لایحه بودجه ۱۴۰۴

این کارشناس انرژی در رابطه با ضرورت این اصلاح یارانه‌ای گفت: تصمیم حذف ۱۰ هزار میلیارد تومان از یارانه سوخت هواپیما در لایحه بودجه ۱۴۰۴ اولین گام در راهبردی گسترده‌تر برای اصلاح نظام یارانه‌ای ایران است. دولت با افزایش قیمت سوخت هواپیما از لیتری ۶۰۰ تومان به ۶۶۰۰ تومان، هدف خود را به سمت کاهش هزینه‌های غیرضروری و ایجاد فضای مالی برای برنامه‌هایی برده است که به طور مستقیم به نفع خانوار‌های کم درآمد است. این تغییر سیاست نشان دهنده تعهد گسترده‌تر به عدالت اجتماعی و کارایی اقتصادی است و تضمین می‌کند که از منابع عمومی برای حمایت از کسانی که بیشتر به آنها نیاز دارند استفاده می‌شود.

چند اقدام اصلاحی دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۴

محرابی در ادامه با اشاره به اقدامات صورت گرفته در زمینه اصلاح هدفمند یارانه انرژی گفت: با حذف تدریجی یارانه سوخت هواپیما در کنار آزاد کردن واردات بنزین سوپر و تمرکز بر پرمصرف‌های گازی در بودجه ۱۴۰۴ به صورت هدفمند اصلاح یارانه انرژی انجام پذیرفته است و دولت قصد دارد یارانه غیرضروری اعطایی به پرمصرف‌ها و مرفهین را به سمت مصارف سرمایه‌ای و همچنین حمایتی از خانواده‌های نیازمند پیش ببرد.

یارانه سوخت هواپیما عادلانه نیست

محرابی افزود: یکی از اصلی‌تری دلایل برای حذف یارانه سوخت هواپیما، توزیع ناعادلانه مزایای آن است. تنها ۴ درصد از مردم از سفر هوایی استفاده می‌کنند، یعنی اکثریت قریب به اتفاق ایرانیان از یارانه بهره نمی‌برند. علاوه بر این، سفر‌های هوایی عمدتاً توسط افراد ثروتمندتر استفاده می‌شود که می‌توانند هزینه‌های بالاتری برای بلیط هواپیما را بپردازند و کشش بازاری و قیمتی آن برای ثروتمندان وجود دارد و حتی با افزایش قیمت به سمت استفاده از هواپیما خواهند رفت. با اعطای یارانه به سوخت هواپیما، دولت عملاً از منابعی در بودجه عمومی برای حمایت از هزینه‌های سفر ثروتمندترین اقشار جامعه استفاده می‌کند که این رویکرد غلط نابرابری قابل توجهی ایجاد می‌کند، زیرا اکثریت جمعیت، به ویژه خانوار‌های کم درآمد، هیچ سودی از این یارانه نمی‌برند بنابراین حذف یارانه سوخت هواپیما در لایحه بودجه ۱۴۰۴ اقدام بسیار خوبی بوده است

حذف یارانه سوخت هواپیما پیام قوی دولت درباره عدالت اجتماعی است

وی در پایان گفت: مهمترین پیامد اجتماعی این اصلاح در یارانه سوخت هواپیما، پتانسیل آن برای کاهش نابرابری درآمد و بهبود معیشت خانوار‌های کم درآمد است. با هدایت منابع یارانه سوخت هواپیما به برنامه‌هایی که به طور مستقیم به نفع اکثریت مردم است، دولت می‌تواند به برخی از علل ریشه‌ای فقر و نابرابری اجتماعی رسیدگی کند. این اصلاحات همچنین پیامی قوی در مورد تعهد دولت به عدالت اجتماعی می‌فرستد و نیاز‌های بسیاری را بر امتیازات معدود اولویت می‌دهد. همچنین با کاهش هزینه‌های غیرضروری، دولت می‌تواند فضای مالی برای سرمایه‌گذاری‌های سازنده‌تر نیز در زیرساخت‌ها، آموزش و مراقبت‌های بهداشتی ایجاد کند. این رویکرد می‌تواند تأثیر چند برابری بر رشد اقتصادی داشته باشد، زیرا بهبود خدمات عمومی و زیرساخت‌ها می‌تواند بهره وری را افزایش داده و فرصت‌های جدیدی برای اشتغال و ایجاد درآمد ایجاد کند.

منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)