تاریکخانه سد شفارود و میلیون‌ها یوروی بر باد رفته

به گزارش انرژی و نیرو، چندی پیش در پی پاسخ به ابهاماتی در زمینه سرانجام تخصیص اعتبار ۴۰۰ هزار یورویی مربوط به رسوب‌زدایی از سد منجیل؛ ماجرا را از آب منطقه‌ای گیلان پیگیر شدیم، اما این شرکت پاسخی که ارتباطی به موضوع مورد سوال نداشت، گزارشی از اعتبار اسنادی فاینانس پروژه سد و نیروگاه شفارود را که البته اعتبارات این پروژه هم محل سوال است؛ در اختیار خبرگزاری گذاشت؛ ۴۰۰ هزار یورویی که نه به ژاپنی‌ها عودت داده شده و نه در جایی از حساب‌های آب منطقه‌ای استان منظور شده است همین سناریو در مورد شفارود هم تکرار شده و حکایت از اخلال مالی ۸۰ میلیون یورویی در احداث نیروگاه و ساختمان این سد دارد.

بنا بر پیگیری‌ها؛ بنا بود که این پروژه توسط کنسرسیومی با حضور سه شرکت (ژ)، (ب) و (ن) به اجرا برسد که اجرا نشد و شرکت کافرما نیز هیچ اقدامی در راستای فسخ و یا خاتمه قرارداد با شرکت مذکور انجام نداد و قراردادی را با همان کیفیت و کمیت با یک شرکت چینی (ک) به مبلغ ۱۴۴.۷۶۱.۷۶۰ یورو منعقد کرد و مجددا از همان شرکت (ژ) بعنوان پیمانکار محلی پروژه دعوت کرد و....، امروز با گذشت ۱۳ سال از آغاز عملیات اجرای پروژه با نه تنها پولی به پروژه تزریق نشده، با ترک فعل‌های متعدد، و...؛ سد و نیروگاه با ۳۰ درصد پیشرفت متوقف مانده و کل اعتبار و فاینانس خارجی نیز هزینه شده است.

و، اما قصه سد شفارود

شرکت آب منطقه‌ای گیلان و شرکت منابع آب ایران قبل از هر گونه مطالعات اساسی و قطعی زیست محیطی با اخذ مجوز شماره ۱۱۷۲۴. ش. پ. ع مورخ ۱۳۷۷.۷.۱۲ از طریق کمیسیون آب مرکز پژوهش‌های علمی کشور احداث تونل‌های انحراف و انتقال آب که تقریبا ۱۵ درصد از طرح را شامل می‌شد در بازه زمانی ۱۳۷۵-۱۳۸۳ و ۱۳۸۲-۱۳۹۱ اجراء و آماده بهره‌برداری کرد. این در حالیست که بعد از گذشت ۲۲ سال از صدور مجوز احداث تونل و ۱۰ سال از پایان عملیات اجرایی هیچ‌گونه بهره‌برداری از آن صورت نپذیرفته است.

۱ – مناقصه بین‌المللی احداث ساختمان و نیروگاه سد شفارود:

پس از کشمکش‌های فراوان نهایتا" شورای عالی مدیریت و برنامه ریزی اقتصادی طی مصوبه شماره ۱۱۴۰۳۴.۹.۳ مورخ ۱۳۸۶.۹.۳، اجرای بدنه سد، تونل تخلیه کننده تحتانی، نیروگاه و ... را از طریق فاینانس خارجی مورد تصویب قرار داد.

در سال ۱۳۸۶ مناقصه‌ای برای تامین مالی و اجرای سد ونیروگاه شفارود و ... برگزار و مشارکت برنده مناقصه بین المللی یاد شده انتخاب و موافقتنامه و متعاقبا قرارداد شماره ۱۱۱.۱۸۷۱۰ مورخ ۸۶.۱۲.۸ منعقد شد.

مشارکت کنسرسیوم (ژ)، (ب) و (ن) به تفکیک وظایف ذیل:

۱ - شرکت ساختمانی (ژ): تجهیز کارگاه، تولید مصالح، سیستم انحراف، تونل دسترسی، بدنه سد، حوضچه آرامش و سرریز، ژئوتکنیک، ابزار دقیق و هیدرو مکانیکال بدنه سد

۲ – شرکت دوم (ب): راه و ابنیه فنی مربوطه

۳-شرکت سوم از کنسرسیوم (ن): هیدرومکانیکال و الکترومکانیکال نیروگاه

مبلغ قرارداد ۷۶۰/۷۶۱/۱۴۴ یورو

مدت قرارداد: ۴۸ ماه از شروع قرارداد

شروع قرارداد: ۴۲ روز پس از ارایه کامل ضمانتنامه انجام تعهدات (هفت میلیون یورو)

ارایه اولین مرحله ضمانتنامه: ۲۴/۱۰/۸۶ (یک میلیون یورو) الباقی ۶ ماه پس از مرحله اول

عدم ارایه الباقی ضمانتنامه: به مبلغ ۶ میلیون یورو در مهلت ۶ ماهه

نتیجه قرارداد چه شد؟

الف) ترک فعل اول: عدم رعایت ماده ۳۴ و ۱۵ شرایط عمومی پیمان خصوصا بند‌های ۱۵-۲،۱۵-۵ و ماده ۴-۲ اصلاحی و عدم رعایت بند " ت " ماده ۶ آیین نامه تضمین معاملات دولتی و عدم اخذ الباقی ضمانتنامه انجام تعهدات به مبلغ ۲.۶ میلیون یورو در مهلت ۶ ماهه، با توجه به اینکه برنده مناقصه کل ضمانتنامه انجام تعهدات به مبلغ ۲.۷ میلیون یورو را در موعد مقرر ارائه نکرد، برابر ماده ۱۵ شرایط عمومی پیمان خصوصا بند‌های ۱۵-۲،۱۵-۵ و ماده ۴-۲ اصلاحی، برای اینکه تضمین تعهدات پیمانکار از طرف کارفرما ضبط شود بر اساس شرایط عمومی باید ابتدا قرارداد، به دلایل قانونی فسخ شده باشد یا پیمانکار از اجرای عملیات موضوع پیمان برکنار شود سپس کارفرما نسبت به ضبط ضمانتنامه انجام تعهدات اقدام کند که متاسفانه شرکت آب منطقه‌ای نسبت به فسخ قرارداد و یا خاتمه قرارداد با پیمانکار کنسرسیوم (ژ)، (ب) و (ن) اقدام نکرد.

ب) ترک فعل دوم: عدم رعایت بند ۴- ۲۵ شرایط خصوصی پیمان و بند ۱۵-۵ شرایط عمومی پیمان

از آنجائیکه مشارکت کنسرسیوم (ژ)، (ب) و (ن) مسئولیت تامین مالی پروژه را بر عهده داشتند، در تامین مالی و اجرای تعهدات در موعد مقرر ناکام ماندند لذا کارفرما می‌بایست برابر بند ۴- ۲۵ شرایط خصوصی پیمان و بند ۱۵-۵ شرایط عمومی پیمان نسبت به فسخ پیمان اقدام کند. متاسفانه شرکت آب منطقه‌ای گیلان نسبت به فسخ قرارداد و یا خاتمه قرارداد با پیمانکار کنسرسیوم (ژ)، (ب) و (ن) اقدام نکرد.

ج) ترک فعل سوم: شرکت آب منطقه‌ای گیلان در سال ۱۳۹۰ بدون تعیین تکلیف قرارداد شماره ۱۱۱.۱۸۷۱۰ مورخ ۸۶.۱۲.۸ همان قرارداد با همان موضوعات و با همان کیفیت و کمیت را با شرکت چینی (ک) در قالب موافقتنامه و قرارداد دو جانبه منعقد کرد.

۲. انعقاد قرارداد دوجانبه سال ۱۳۹۰ با شرکت چینی (ک) با مبلغ ۳۸.۹ میلیون یورو بیش از واقع:

الف) شرکت آب منطقه‌ای با توجه به عدم موفقیت اجرای موافقتنامه و قرارداد شماره ۱۸۷۱۰.۱۱۱ مورخ ۸۶.۱۲.۸ توسط کنسرسیوم (ژ)، (ب) و (ن) می‌بایست برابر مفاد بند ۱ فوق‌الذکر ابتدا نسبت به فسخ و تعیین تکلیف و خلع ید قرارداد سال ۱۳۸۶ اقدام و سپس پروژه را با سایر شرکت‌های ذیصلاح ادامه دهد، شرکت آب منطقه‌ای گیلان بدون رعایت بند ۴-۲۵ شرایط خصوصی پیمان وماده ۳۴ شرایط عمومی پیمان و آیین نامه معاملات شرکت‌های دولتی قبل از فسخ و تعیین تکلیف قرارداد شماره ۱۸۷۱۰.۱۱۱مورخ ۸۶.۱۲.۸ موافقت‌نامه بنیادی تامین مالی و اجرای سد بتن غلطکی و نیروگاه برق آبی شفارود را در تاریخ ۱۳۹۰.۱۰.۱۶ برابر ۶ ژانویه ۲۰۱۲ به مبلغ ۱.۴۹۶.۳۴۹.۲۸۱ یوآن چین معادل ۱۴۴.۷۶۱.۷۶۰ یورو با پیمانکار چینی (ک) و با فاینانسوری بانک چینی برای تامین منابع مالی و احداث ساختمان و نیروگاه سد شفارود منعقد و مبادله کرد.

ب) در بدو انعقاد قرارداد دوجانبه سال ۱۳۹۰ با شرکت چینی (ک) در تبدیل مبلغ برآورد قرارداد سال ۱۳۸۶ از یورو به یوان بر خلاف دستوالعمل بانک مرکزی در تعیین نرخ تسعیر و تبدیل روز انجام معامله، از نرخ تسعیر ۱۰.۳۳ سال ۱۳۸۶ به جای نرخ جاری (۱۳۹۰) ۸.۱۳ استفاده شده به عبارت دیگر حدود مبلغ ۳۰۰ میلیون یوان حدودا معادل ۳۸.۹ میلیون یورو مبلغ قرارداد دوجانبه را بیش از واقع منعقد کرده است.

ج) با توجه به اینکه حداقل قیمت پیشنهادی احداث ساختمان سد و نیروگاه شفارود براساس ۱۵۹ متر ارتفاع در مناقصه بین‌المللی سال ۱۳۸۶ توسط برنده مناقصه مشارکت کنسرسیوم (ژ)، (ب) و (ن) توان مبلغ ۱۴۴.۷۶۱.۷۶۰ یورو بوده است و قرارداد آن منعقد ولی اجرایی نشد. از طرفی ارتفاع سد برابر مجوز شماره ۵۷۴۰۵ مورخ ۹/۹/۱۳۸۷ سازمان محیط زیست کشور از ۱۵۹ در قرارداد ۱۳۸۶ به ۱۳۷ مترکاهش یافت و علیرغم همه هماهنگی‌ها انجام شده بین دستگاه‌های ذی‌مدخل، مجددا"سازمان محیط زیست کشور طی نامه شماره ۸۷۳۳/۱ مورخ ۱۳۸/۰۳/۱۳۹۳ خطاب به وزیر نیرو مجددا ارزیابی قطع درختان مخزن سد شفارود را در دستورکار قرار داد و نهایتا با میانجیگری معاون اول دولت وقت مجددا" ارتفاع سد تغییر و سر انجام به ۱۰۱ متر کاهش یافت، به عبارت دیگر ارتفاع سد ۳۶ درصد کاهش یافت.

ولی هزینه‌های اجرای احداث سد شفارود تعدیل نشد و مبلغ قرارداد کاهش داده نشد! با این تفسیر حدود ۳۰ میلیون یورو بیشتر از حجم اولیه قرارداد به پیمانکار پرداخت شد.

۳. موافقت‌نامه غیرقانونی سه‌جانبه و ورود شرکت ساختمانی (ژ) به عنوان پیمانکار محلی (دسته دوم) شرکت چینی به پروژه احداث سد شفارود

عدم رعایت ماده ۱۴ قرارداد بنیادی مورخ ۱۳۹۰.۱۰.۱۶ برابر ۶ ژانویه ۲۰۱۲ با شرکت ساختمانی چینی (ک) با عنوان "عدم واگذاری" که طرفین متعهد شده بودند که تعهدات خود در این قرارداد را به طرف ثالث واگذار نکنند. برابر مفاد قرارداد دوجانبه و حتی قرارداد سه‌جانبه شرکت پیمانکاری (ژ) هیچ ارتباط مالی، حقوقی و قانونی با کارفرما نداشته و ندارد ولی با موافقتنامه غیرقانونی سه جانبه ۲۰ آوریل ۲۰۱۲ برابر ۱۳۹۱.۲.۱ عملا شرکت ابتدایی به منزله پیمانکار اصلی بدون هرگونه مسئولیت و تضامین قانونی کلیه اختیارات پروژه را بصورت غیرقانونی در اختیار گرفت و شرکت اصلی چینی (ک) ظاهرا از گردونه اجرایی عملیاتی خارج و صرفا به عنوان فاینانسر تامین منابع مالی و دریافت و پرداخت صورت وضعیت‌ها را برعهده گرفت. در توافقنامه سه‌جانبه عنوان شده که یکی از شرکت‌های کنسرسیوم (ژ) هیچگونه رابطه مالی با کارفرما ندارد و پرداخت کلیه هزینه‌های عملیاتی و ... در قالب صورت وضعیت‌های تایید شده به شرکت چینی (ک) پرداخت می‌شود و این شرکت (ک) برابر قرارداد و توافقات جداگانه‌ای که با شرکت‌ها و مقاطع‌کاران دسته دوم دارد به آنان از جمله شرکت پیمانکاری (ژ) پرداخت می‌کند. به عبارت دیگر شرکت پیمانکاری (ژ) از کنسرسیوم بصورت محتوایی پیمانکار دسته دوم شرکت چینی (ک) است.

۴. واردات آهن‌آلات و ماشین‌آلات مازاد بر نیاز از کشور چین

عدم رعایت فرایند خرید و واردات بیش از ۵۰۰ میلیون یوان کالا و عدم رعایت مفاد ماده ۱۱۳ قانون محاسبات کشور مبنی بر واگذاری غیرقانونی ۴۰ هزار تن آهن آلات و ۵۶ دستگاه ماشین‌آلات راهسازی و معدنی به پیمانکار

آب منطقه‌ای در سال ۱۳۹۲ با توصیه وزارت صنعت، معدن و تجارت تحت یک ردیف کلی شماره ۸۴۷۴۸۰۰۰ در سامانه ثبت سفارش با شماره مجوز ۸۲۲۱۰۱۸۹ ثبت سفارش شد، بر همین اساس ۲۰ محموله کالایی شامل دو بخش: ۱ آهن‌آلات -۲ ماشین‌آلات سنگین به مبلغ ۵۴۰.۴۴۴.۴۹۹.۵۲ یوان در طول سال‌های ۱۳۹۳ لغایت ۱۳۹۵ وارد کشور می‌کند به عبارت دیگر ۳۶درصد مبلغ پروژه صرف خرید ماشین‌آلات راهسازی، معدنی، میلگرد و ورق صنعتی مازاد بر نیاز شد و برخلاف آیین‌نامه معاملات شرکت قسمت اعظم آنها را به قیمت تمام شده به پیمانکار واگذار می‌کند (به بهانه بابت پرداخت صورت وضعیت موقت) در حالی که ماده ۱۱۳ قانون محاسبات کشور به صراحت اعلام می‌دارد که کلیه اموال و دارایی‌ها منقول و غیرمنقول که از محل اعتبارات طرح‌های عمرانی ... در فرایند قانونی بفروش می‌رسد و وجوه حاصل از فروش می‌بایست به حساب درآمد عمومی کشور واریز شود. اولا در زمان مبادله که شرکت کنسرسیومی مطالباتی از کارفرما نداشته است در ثانی به فرض اینکه مطالباتی داشته و قصد داشت از اموال مازاد طرح ادای دین کند؛ می‌بایست ضمن اخذ مجوزات از مراجع مرتبط به روش تهاتر و با جلب نظر کارشناسان رسمی دادگستری برای تعیین قیمت عادله روز اقدام می‌کرد نه اینکه به قیمت تمام شده واگذار کند.

شرکت آب منطقه‌ای بشرح ذیل مبادرت به واردات کالای مازاد بر نیاز اقدام کرد:

مقدار ۵.۰۶۳.۵۲۹ کیلوگرم معادل ۵۰۶۳ تن میلگرد به قیمت تمام شده ۲۲.۸۶۷.۴۳۴ یوان با در نظر گرفتن هر یوان ۴۳۰۰ تومان، معادل۹۸.۳۲۹.۹۶۶.۲۰۰ تومان وارد کشور می‌کند و به نرخ روز بازار آزاد بر روی عرشه به فروش رسانید.

۲- مقدار ۳۵.۵۶۶.۰۰۰ کیلوگرم معادل ۳۵.۵۶۶ تن ورق صاف صنعتی به قیمت تمام شده ۸۴.۱۲۵.۳۳۷ یوان با در نظر گرفتن هر یوان ۴۳۰۰ تومان معادل ۵۸۶.۸۹۸.۵۵۹.۱۰۰ تومان وارد کشور شد و با نرخ روز بازار آزاد برروی عرشه فروخته شده است

۳- در سال ۱۳۹۵ تعداد ۲۰ دستگاه دامپ تراک معدنی به قیمت تمام شده ۸۴.۱۲۵.۳۳۷ یوان بوده که با در نظر گرفتن هر یوان ۴۳۰۰ تومان معادل۵۸۶.۸۹۸.۵۵۹.۱۰۰ تومان است که از کشور چین وارد و همچنان در بندر عباس (قیمت تمام شده هر دستگاه دامپراک حدودا ۱۸ میلیارد تومان است) کلیه دامپراک‌ها سال ۱۳۹۵ خریداری و همچنان در شهر بندر عباس در محوطه باز شرکت آب هرمزگان در حال فرسایش است. علیرغم مذاکرات مکرر با معدن گل گوهر کرمان موفق به فروش آن نشدند.

- تعداد ۲۲۲ دستگاه ماشین آلات راهسازی و معدنی به ارزش ۲۹۶.۹۶۳.۶۹۱ یوان بوده که با در نظر گرفتن هر یوان ۴۳۰۰ تومان، معادل۱.۲۷۶.۹۴۳.۸۷۱.۳۰۰ تومان

قابل ذکر است: (الف) دامپ‌تراک‌ها با برند‌های نامعتبر و بدون پشتیبانی قطعات است و در ایران نمایندگی ندارند، (ب) برابر تحقیق و بررسی کارشناسان معدن گل‌گوهر کرمان، قیمت دامپ‌تراک‌ها در کشور چین ۲۸ درصد کمتر از قیمت تمام شده روز آن در ایران بوده است به عبارت دیگر ۲۸ درصد گران‌تر و بیش از قیمت واقعی خریداری کرده‌اند شاید یکی از دلایل عمده عدم فروش آنها همین دو مشکل است.

قابل ذکر است به طور خلاصه برابر الحاقیه ۱ و ۲ موافتنامه (قرارداد دوجانبه با شرکت چینی (ک) مقرر شده بود کلیه خرید‌های خارجی به ترتیب ذیل باشد:

- ماشین‌آلات ساختمانی و عمرانی ۱۲۵۸۶۰۷۸۱.۲۰ یوان معادل ۱۴ درصد کل خرید خارجی

- تجهیزات ساختمانی و عمرانی ۲۱۸۳۰۳۱۲۶.۹۲ یوان معادل ۲۴.۳درصد خرید خارجی

- مصالح ساختمانی و عمرانی ۳۸۰۲۳۲۴۸۵.۳۵ یوان معادل ۴۲.۴ درصد خرید خارجی

- ابزار دقیق ۳۱۰۰۹۹۰ یوان معادل ۳۵ درصد کل خرید خارجی

- تجهیزات هیدرو مکانیکی ۳۴۶۸۵۱۸۲ یوان معادل ۳.۸ درصد کل خرید خارجی

-تجهیزات نیروگاهی ۸۵۷۲۳۹۴۱ یوان معادل ۹.۵ درصد کل خرید خارجی

حمل ونقل ۴۹۹۰۳۰۶۲.۵۳ یوان

جمع کل ۸۹۷۸۰۹۵۶۹ یوان

شرکت آب منطقه‌ای گیلان به جای ثبت سفارش با ترکیب فوق صد درصد اعتبار ارزی تخصیص یافته را صرف خرید ماشین آلات راهسازی و معدنی و ورق صنعتی کرد که در بازار آزاد دارای تفاوت زیادی بود و حتی یک قلم لوازم تجهیزات هیدرو مکانیکی و تجهیزات نیروگاهی خریداری نکردند.

۱-۳ واگذاری ۵۶ دستگاه ماشین‌آلات سنگین راهسازی و معدنی به یک شرکت در هرمزگان (ژ-ب)

شرکت آب منطقه‌ای گیلان در سال ۱۳۹۳ به استناد موافقتنامه سه‌جانبه فاقد وجاهت قانونی، اسناد ۵۶ دستگاه ماشین‌آلات سنگین را به نام شرکتی در هرمزگان (ژ-ب) (با مسئولیت محدود) که هیچ ربطی به قرارداد و پروژه سد شفارود ندارد به عنوان ۱۵ درصد پیش‌پرداخت کالایی از محل قرارداد سد شفارود انتقال داده است. قابل ذکر است شرکت (ژ) پیمانکار محلی شرکت چینی (ک) بوده است و هیچ رابطه قراردادی و حقوقی و مالی با پروژه سد شفارود و کارفرما ندارد و شرکت هرمزگانی (ژ-ب)، مطابق آگهی روزنامه رسمی به شماره ۱۴۱۹۷۵۴ مورخ ۱۳۹۱.۷.۱۰ در دفتر ثبت شرکت‌های خارجی اداره ثبت شرکت‌های مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی به شماره ۱۱۱ ثبت شده است و مرکز اصلی شرکت آلمان دارای شخصیت حقوقی جداگانه است و هیچ رابطه‌ای با پروژه ندارد.

مهم و قابل ذکر است برابر قرارداد دوجانبه، پرداخت ۱۵ سهم دولت ایران از ردیف‌های عمومی طرح مبلغ ۵۰ میلیارد تومان از تبصره ۴ الحاقی قانون بودجه سال ۱۳۹۲ از طریق صندوق توسعه ملی کشور به عنوان پیش‌پرداخت به حساب پیمانکار چینی (ک) واریز شده است و همچنین شرکت آب منطقه‌ای گیلان مبلغ ۸ میلیارد تومان حق مدیریت و بیمه سهم طرف ایرانی را به حساب پیمانکار چینی واریز کرد. برابر ماده ۳۶ شرایط عمومی پیمان کارفرما موافقت دارد که به منظور تقویت بنیه مالی پیمانکار، مبلغی به عنوان پیش‌پرداخت به پیمانکار پرداخت کند. پیش‌پرداخت در سه قسط در مقابل تضمین تعیین معتبر بشرح ذیل پرداخت می‌شود: قسط اول ۴۰ درصد مبلغ توافق شده (۱۵ تا ۲۵ درصد مبلغ اولیه پیمان) پس از تحویل کارگاه قسط دوم ۳۰ درصد مبلغ توافق شده پس از تجهیز کارگاه و قسط سوم پس از انجام ۳۰ درصد مبلغ اولیه پیمان طبق صورت‌وضعیت‌های موقت بدون محاسبه مصالح پای کار همانطوریکه ملاحظه گزارش ذکر شد اولا شرکت (ژ) از کنسرسیوم پیمانکار دسته دوم شرکت چینی (ک) است و مستحق دریافت پیش پرداخت نیست، دوما مبلغ پیش پرداخت توسط بانک مرکزی از صندوق توسعه ملی پرداخت شده بود، سوما پرداخت پیش‌پرداخت وجه نقد است نه کالا، چهارم پرداخت باید مرحله‌ای و در قبال ضمانتنامه معتبر باشد نه انتقال قطعی ماشین‌آلات به قیمت تمام شده، پنجم عدم رعایت ماده ۱۱۳ قانون محاسبات کشور در خصوص نحوه فروش و واگذاری اموال طرح‌های عمرانی، ششم شرکت کنسرسیومی دارای شخصیت حقوقی جداگانه‌ای است که ربطی به قرارداد چینی (ک) و قرارداد سال ۱۳۸۶ ندارد و انتقال ماشین‌آلات به آن فاقد وجاهت قانونی و مصداق پولشویی دارد.

اظهارنظر شرکت در نامه‌های۲۴.۰۲.۱۱۱.۲۶۹۴۳ مورخ ۱۴۰۲.۰۸.۱۴ و نامه شماره ۲۴.۰۲.۱۱۱.۲۷۸۰۸ مورخ ۱۴۰۲.۰۸.۲۱ در خصوص شرکت هرمزگانی (ژ-ب) کذب بوده، زیرا در پاراگراف اول موافقت‌نامه سه‌جانبه یک شرکت از کنسرسیوم شعبه خارجی خود را در هامبورگ آلمان اعلام می‌کند نه شرکت هرمزگانی (ژ-ب) با شخصیت حقوقی تعریف شده در ثبت مناطق آزاد با تابعیت آلمانی؛ ضمن اینکه شرکت هرمزگانی (ژ-ب) در مورخ ۱۳۹۱.۰۷.۰۶ تحت شماره ۱۱۱ با تابعیت آلمانی در دفتر ثبت شعبه شرکت‌های خارجی اداره ثبت شرکت‌ها ... منطقه آزاد کیش به ثبت رسیده است، در واقع در زمان موافقت‌نامه سه‌جانبه (۱۳۹۱.۰۲.۰۱) شرکت هرمزگانی (ژ-ب) وجود خارجی نداشته است.

۴- تغییر فرمایشی کارفرمای پروژه

بعد از رفع همه موانع اجرایی و اخذ همه مجوزات مورد نیاز و اجرایی شدن پروژه و تغییر غیرقانونی اختیارات و مسئولیت‌های پیمانکار از شرکت چینی (ک) به شرکت (ژ) کنسرسیوم اولیه، به پیشنهاد شرکت منابع آب ایران به وزارت نیرو و پیشنهاد وزارت نیرو به هیات دولت نهایتا با تصویب مصوبه هیات وزیران به شماره ۱۵۰۶۹۸ تا ۵۶۲۰۸ مورخ ۱۳۹۷.۱۱.۱۱ دستگاه اجرایی طرح ساختمانی سد شفارود از شرکت آب منطقه‌ای گیلان به شرکت توسعه منابع آب‌نیروی ایران تغییر و برابر موافقتنامه شماره ۱۳۰۷۰۰۳۰۵۹ شرکت آب منطقه‌ای گیلان صرفا به عنوان بهره‌بردار معرفی شد. با این عمل کارفرمای پروژه سد شفارود از مدیریت، نظارت و کنترل آب منطقه‌ای خارج و به تبع آن از کنترل مقامات استانی اعم از نمایندگان مجلس، مقامات استانداری، سازمان برنامه و. خارج شد.

با مصوبه دولت، شرکت توسعه آب نیرو صرفا به صورت عنوانی و فرمایشی کارفرمایی پروژه را بر عهده می‌گیرد ولی برابر قرارداد دوجانبه اصلی همچنان مسئولیت‌ها، تعهدات و تضامین قراردادی برعهده شرکت آب منطقه‌ای گیلان باقی مانده است و شرکت توسعه آب نیرو صرفا ادامه مدیریت و اجراء و هزینه‌کرد سد را به عنوان کارفرمای غیررسمی بدون هرگونه تعهد بر عهده گرفت.

نکته حائز اهمیت اینکه به فرض اینکه شرکت آب منطقه‌ای بضاعت مدیریتی اجرای پروژه سد را نداشته در این صورت با حفظ کارفرمایی می‌توانست مدیریت اجرای پروژه را در قالب پیمان مدیریت به شرکت‌های ذیصلاح از جمله شرکت توسعه آب نیرو واگذار کند.

۵. صورت وضعیت‌های صوری و غیرواقعی به مبلغ ۳۲۰.۸۴۳.۷۰۶.۵۹ یوان تقریبا بیش از ۳۲ میلیون یورو

تا تاریخ ۹۸.۰۲.۱۰ تعداد ۳۷ صورت‌وضعیت معادل (۷۹درصد مبلغ پروژه) ثبت شد، این در حالیست که کل پروژه تا این تاریخ گزارش تقریبا ۲۷پیشرفت فیزیکی داشته است. شرکت آب منطقه‌ای گیلان در سال ۱۳۹۸ با تنظیم ۵ فقره صورت‌وضعیت صوری از شماره ۳۸ لغایت ۴۲ جمعا به مبلغ ۳۲۰.۸۴۳.۷۰۶.۹ یوان (۲۱ درصد مبلغ قرارداد) بالغ بر ۳۲ میلیون یورو مبادرت کرد، وجه حاصل به حساب مشترک اشخاص حقیقی (نام آنها محفوظ است) واریز شده است، درواقع با صورت‌وضعیت صوری کلیه تتمه تعهدات مالی شرکت سرمایه‌گذار چینی تسویه شد. قابل ذکر است، با در نظر گرفتن هر یوان ۴۳۰۰ تومان به قیمت فعلی مبلغ پنج فقره صورت وضعیت صوری برابر ۱.۳۷۹.۶۲۷.۹۳۸.۳۳۷ است.

۱-۵ برداشت و دخل تصرف وجوه حاصل از صورت‌وضعیت‌های صوری و متمرکز در حساب مشترک ارزی

برابر اطلاعات موثق حداقل ۲۰ درصد کل وجوه حاصل از صورت‌وضعیت‌های صوری به حساب مشترک واریز نشده است و قبل از واریز به حساب مشترک احتمالا سهم دست‌اندرکاران، آمران، تهیه و تنظیم‌کنندگان صورت‌وضعیت، تاییدکنندگان و ... برداشت شده است. (این موضوع با پرینت حساب فوق الذکر قابل بررسی و تفحص است).

به استناد صورت‌جلسه (پیوست شماره ۱۰ صفحه ۳۵ لغایت ۴۳ پرونده ارسالی از دادگاه رسیدگی به تخلفات کارکنان دولت به دادگستری گیلان) مبلغ ۸۸.۵۳۵.۰۰۰ یوان طی ۱۲ فقره برداشت غیرقانونی به قصد انتفاع شخصی با استفاده از جعل امضاء برداشت شده که به شرح زیر است:

۱ – برداشت مورخ ۹۸.۵.۱۲ مبلغ ۱۲.۰۳۵.۰۰۰ یوان

۲- برداشت مورخ ۹۸.۷.۲۱ مبلغ ۳۰.۰۰۰.۰۰۰ یوان

۳- برداشت مورخ ۹۸.۹.۳ مبلغ ۵.۰۰۰.۰۰ یوان

۴- برداشت مورخ ۹۸.۹.۷ مبلغ۵.۰۰۰.۰۰۰ یوان

۵-برداشت مورخ ۹۸.۹.۱۳ مبلغ ۵.۰۰۰.۰۰۰ یوان

۶- برداشت مورخ ۹۸.۱۰.۳ مبلغ ۵.۰۰۰.۰۰۰ یوان

۷- برداشت مورخ ۹۸.۱۰.۸ مبلغ ۵.۰۰۰.۰۰۰ یوان

۸- برداشت مورخ ۹۸.۱۰.۲۸ مبلغ۵.۰۰۰.۰۰۰ یوان

۹- برداشت مورخ ۹۸.۱۱.۱۶ مبلغ۵.۰۰۰.۰۰۰ یوان

۱۰- برداشت مورخ ۹۸.۱۲.۱۷ مبلغ۱۵۰۰.۰۰۰ یوان

۱۱- برداشت مورخ ۹۸.۱۲.۲۶ مبلغ۵.۰۰۰.۰۰۰ یوان

۱۲- برداشت مورخ ۹۹.۱.۲۶ مبلغ ۵.۰۰۰.۰۰۰ یوان

جمع کل: ۸۸.۵۳۵.۰۰۰ یوان

در صورتجلسه فوق الذکر شخص مورد نظر با تایید مطلب فوق اذعان می‌دارد که کلیه عواقب قانونی و حقوقی موضوع برداشت بدون مجوز و غیرقانونی را کاملا می‌پذیرد و متعهد می‌شود ۱۹ میلیون یوان از بخش برداشت بدون مجوز و غیر قانونی را تا تاریخ ۱۴۰۰.۳.۱۸ و ۵۳۰.۰۰۰.۰۰۰ یوان را حداکثر تا تاریخ ۱۴۰۰.۴.۱ به حساب مشترک مسترد کند ولی تا تاریخ گزارش اقدامی در این راستا انجام نداده است (پیوست ۳ و ۴ پرونده دادگاه رسیدگی به تخلفات کارکنان دولت)

مسئولیت تهیه و تنظیم ۵ فقره صورت‌وضعیت صوری به مبلغ ۳۲۰.۸۴۳.۷۰۶یوان تقریبا معادل ۱.۳۷۹.۶۲۷.۹۳۸.۳۳۷ تومان برعهده شرکت پیمانکاری از کنسرسیوم، مسئولیت تایید صورت‌وضعیت‌ها بر عهده یک شرکت مهندسی (م-ق)، یک شرکت مشاور یکم و شرکت آب منطقه‌ای گیلان است.

در هر حال امروز داستان سد بتنی-غلطکی شفارود با تمام چالش‌هایی که در بدو اجرا به لحاظ مباحث زیست محیطی، فساد در شرکت پیمانکار و مباحث مالی و... که داشت؛ بلاتکلیف و ناتمام مانده است.

منبع: خبرگزاری کار ایران (ایلنا)